اگر دندانتان درد گرفته یا به غذا و نوشیدنی حساس شده، احتمالاً با این سوال روبرو هستید: فرق عصب کشی و پر کردن دندان چیست؟ پاسخ کوتاه این است: اگر پوسیدگی سطحی باشد، معمولاً با پر کردن درمان میشود؛ اما اگر به عصب برسد و دندان عفونت کرده باشد، نیاز به عصبکشی دارد.
پر کردن دندان چیست و چه زمانی انجام میشود؟ | تفاوت پر کردن دندان و عصب کشی
پر کردن دندان یا ترمیم دندان، یک روش محافظتی است که برای جلوگیری از گسترش پوسیدگی به عمق دندان استفاده میشود. اگر پوسیدگی هنوز به عصب نرسیده باشد، میتوان دندان را بدون نیاز به عصبکشی، فقط با پر کردن درمان کرد.
اما فرق عصب کشی و پر کردن دندان در این است که اگر عفونت یا التهاب به پالپ (بخش مرکزی دندان که شامل عصب است) برسد، دیگر پر کردن ساده کافی نیست و باید درمان ریشه انجام شود.
پر کردن دندان چگونه انجام میشود؟
پر کردن دندان فرآیندی است که در آن، بافت پوسیده از دندان خارج میشود و فضای خالی با مواد مخصوصی مثل کامپوزیت یا آمالگام پر میشود.
مراحل پر کردن دندان:
بیحسی موضعی (در صورت نیاز)
برداشت پوسیدگی با ابزار مخصوص
آمادهسازی حفره
جایگذاری ماده ترمیمی
تنظیم و پالیش سطح دندان
چه زمانی فقط پر کردن دندان کافی است؟
پر کردن دندان بدون عصب کشی زمانی ممکن است که:
پوسیدگی به لایههای سطحی یا میانی مینای دندان محدود شده باشد
عصب دندان سالم و زنده باشد
فرد تنها درد جزئی یا حساسیت موقتی داشته باشد
هیچ علامتی از آبسه یا التهاب ریشه وجود نداشته باشد
“در بسیاری از بیمارانم، بهخصوص آنهایی که در مراحل اولیه پوسیدگی مراجعه میکنند، فقط با یک پر کردن ساده مشکلشان حل میشود. به همین دلیل معاینه بهموقع اهمیت حیاتی دارد.”
چه زمانی پر کردن کافی نیست و باید عصبکشی انجام شود؟
اگر هر یک از علائم زیر را دارید، پر کردن به تنهایی پاسخگو نخواهد بود:
درد ضرباندار یا شبانه
حساسیت شدید به گرما/سرما که باقی میماند
تورم لثه یا آبسه
پوسیدگی عمیق تا نزدیکی یا داخل پالپ
“در چنین مواردی، اگر فقط پر کردن انجام شود، عفونت پنهان باقی میماند و در عرض چند هفته به درد شدید یا حتی کشیدن دندان منجر میشود.”
منابع علمی درباره تفاوت پر کردن و عصب کشی دندان
According to the Cleveland Clinic (2024):
“Fillings repair cavities that haven’t reached the nerve, while root canals treat infections inside the tooth’s pulp.”
این یعنی: پر کردن دندان فقط زمانی مناسب است که پوسیدگی هنوز به عصب نرسیده باشد؛ در غیر این صورت، درمان ریشه نیاز است.
عصبکشی چیست و چه زمانی ضروریست؟ | فرق عصب کشی و پر کردن دندان
عصبکشی دندان (Root Canal Therapy) روشی تخصصی برای درمان دندانهایی است که عصب داخلی آنها دچار التهاب، آسیب یا عفونت شدهاند. برخلاف ترمیم سطحی، در عصبکشی هدف اصلی، حذف کامل عفونت از کانالهای ریشه و حفظ دندان طبیعی است.
در مواردی که پوسیدگی تا پالپ پیشروی کرده باشد یا دندان دچار ضربه شده باشد، تنها راه نجات آن، عصبکشی است
چه زمانی عصبکشی ضروری است؟
اگر هر کدام از این علائم را دارید، احتمالاً به عصبکشی نیاز دارید:
درد خودبهخودی یا شبانه
درد ضرباندار و شدید
تورم یا آبسه لثه
حساسیت طولانیمدت به سرما یا گرما
تغییر رنگ دندان
شکستگی یا ترک عمیق دندان
مراحل انجام عصبکشی
مراحل به شکل زیر و کاملاً بدون درد انجام میشود:
بررسی و عکسبرداری دیجیتال
بیحسی موضعی دیجیتال ایمن
برداشت پالپ آلوده و ضدعفونی کانالها
پر کردن کانالها با مواد مخصوص
ترمیم نهایی یا روکش (در صورت نیاز)
چرا گاهی افراد فکر میکنند فقط پر کردن کافیست؟
بسیاری از بیماران در مراحل اولیه درد دندان تصور میکنند که فقط به یک پر کردن ساده نیاز دارند، اما واقعیت این است که در بیش از ۷۰٪ موارد، پس از بررسی تخصصی مشخص میشود که درمان ریشه یا همان عصبکشی ضروری است. این تصور اشتباه میتواند منجر به تأخیر در درمان و گسترش عفونت شود.
چرا این تصور اشتباه پیش میآید؟
بیایید دلایل اصلی این باور اشتباه را بررسی کنیم:
۱. شباهت علائم اولیه
درد خفیف یا حساسیت جزئی، که ممکن است با خوردن شیرینی یا آب سرد شروع شود، در هر دو حالت پر کردن و عصبکشی دیده میشود.
به همین دلیل، تشخیص دقیق بدون معاینه تخصصی و رادیوگرافی غیرممکن است.
۲. ظاهر دندان هنوز خراب نشده
بسیاری از بیماران به ظاهر دندان اعتماد میکنند.
اما واقعیت این است که عفونت میتواند در عمق دندان پنهان باشد و هیچ نشانه بیرونی نداشته باشد.
۳. ترس از عصبکشی باعث انکار میشود
ترس رایج از درد یا هزینه عصبکشی، باعث میشود بیماران ناخودآگاه ترجیح دهند باور کنند فقط نیاز به پر کردن دارند.
تفاوت پر کردن و عصب کشی دندان در عمل چطور مشخص میشود؟
در ظاهر ممکن است علائم مشابه باشند، اما آنچه در بررسی رادیوگرافی دیده میشود، تفاوت را روشن میکند:
پر کردن کافیست اگر:
درد خفیف و فقط در تماس با مواد شیرین یا سرد است
دندان به گرما یا ضربه واکنش ندارد
پوسیدگی هنوز به عاج نرسیده یا تازه به آن رسیده است
عصبکشی ضروریست اگر:
درد ضرباندار یا شبانه وجود دارد
حساسیت بیش از چند ثانیه باقی میماند
آبسه یا تورم دیده میشود
پوسیدگی به پالپ نفوذ کرده است
سوالات پرتکرار درباره پر کردن دندان
آیا پر کردن درد دارد؟
با بیحسی مناسب و بی حسی دیجیتال، کاملاً بدون درد انجام میشود.
ماندگاری پر کردن چقدر است؟
بسته به نوع ماده (کامپوزیت یا آمالگام) و مراقبت شما، بین ۵ تا ۱۵ سال.
اگر فقط پر کنم ولی عصب درگیر باشد چه میشود؟
درد شما برطرف نخواهد شد و به زودی به درمان پیچیدهتری نیاز خواهید داشت.
پر کردن دندان بهتر است یا عصب کشی؟ پاسخ این سوال بستگی به شرایط خاص دندان شما دارد.
فقط با معاینه تخصصی میتوان تشخیص دقیقی داد.
برگرفته از: سایت رسمی دکتر کاووس قاجار متخصص درمان ریشه در تهران
نظرات کاربران