مغزهای باستانی ۱۲هزار ساله چگونه هنوز نپوسیده‌اند؟

با شناسایی مغزهای حفظ شده باستانی، پژوهشگران به چالش فرضیه‌ای می‌پردازند که مغز انسان از جمله اعضای اولیه‌ای است که پس از مرگ تجزیه و تفکیک می‌یابد.

مطالعه‌ای تازه‌تر در زمینه مغزهای انسانی، که در سوابق باستان‌شناسی سراسر جهان پیدا شده است، نشان می‌دهد که این عضو بسیار مقاوم‌تر از چیزی است که فکر می‌کردیم.

این مطالعه، بیش از ۴۴۰۰ مغز حفظ‌شده انسان را شناسایی کرده است، که برخی از آن‌ها قدمتی به ۱۲ هزار سال دارند.

نتایج آن با شواهد گذشته در تضاد است که معمولاً مغز انسان به عنوان یکی از اولین اعضایی که پس از مرگ تجزیه می‌شود، شناخته می‌شود.

نویسندگان مقاله معتقدند که در زمینه‌ی پزشکی قانونی، به خوبی شناخته شده است که مغز انسان از اولین ارگان‌هایی است که پس از مرگ تجزیه می‌یابد.

با این وجود، آرشیو گسترده‌ای از مغزهای حفظ‌شده نشان می‌دهد که در شرایط خاص، مغز می‌تواند حفظ شود.

آیا این امر به شرایط محیطی یا شیمیایی منحصر به فرد مغز برمی‌گردد، هنوز مشخص نیست، و پژوهشگران قصد دارند در آینده به بررسی این موضوع بپردازند.

ماندگاری بافت‌های نرم که به طور طبیعی در طبیعت قرار می‌گیرند، به واقعیتی نادر تلقی می‌شود، به خصوص زمانی که مواد آن‌ها مورد مومیایی کردن یا انجماد قرار نگرفته باشد.

تحقیقات تجربی در زمینه‌ی پوسیدگی جسد نشان داده است که مغز یکی از اولین ارگان‌هایی است که تجزیه می‌شود.

در گذشته فرض می‌شد که حفظ مغز انسان در بدنی که تمامی اجزای آن به جز استخوان‌ها فاسد شده است، پدیده‌ای بسیار نادر باشد.

برای بررسی این موضوع، پژوهشگران جستجویی جهانی برای یافتن مغزهای حفظ‌شده انسان آغاز کردند.

این پژوهشگران متون علمی را که در دسترس داشتند، بررسی و با مورخان سراسر جهان مشورت کردند.

آن‌ها ۴۴۰۵ مغز انسانی حفظ‌شده را از ۲۱۳ منبع گزارش‌شده از هر قاره به جز قاره‌ی جنوبی، که به اواسط قرن ۱۷ میلادی بازمی‌گشت، مستند کردند.

مغزها از محیط‌های مختلفی جمع‌آوری شدند؛ از جمله گورهای جمعی مربوط به جنگ داخلی اسپانیا که در آن مغزها حتی با جراحات ناشی از گلوله‌های ویرانگر حفظ شده بودند.

تا بیابان‌های شنی مصر باستان و قربانیان مراسم اعطای قربانی اینکاها در آتنشان لوللیلاکو، که در حدود سال ۱۴۵۰ پیش از میلاد رخ داده است.

و همچنین از جساد کشف‌شده در سواحل دریاچه‌های عصر سنگ در سوئد.

از مجموع ۴۴۰۵ مغز حفظ‌شده، تقریباً یک سوم آن‌ها مغز تنها باقی‌مانده‌ی بافت نرم در بقایای اسکلت بودند و همه آن‌ها از قدیمی‌ترین مغزها با قدمت تقریبی ۱۲ هزار سال بودند.

درست است که روش حفظ مغزهای مورد مطالعه با شرایط طبیعی معمولی که باعث تجزیه آن‌ها می‌شود، ارتباط مستقیم ندارد.

مغزها در مکان‌هایی مانند گورهای کم‌عمق و دسته جمعی، کشتی‌های غرق شده و گورپشته‌ها پیدا شده‌اند، و برخی از آن‌ها حتی دارای سرهای بریده بوده‌اند.

این نشان می‌دهد که احتمالاً یک مکانیسم خاص برای حفظ بافت نرم، به خصوص سیستم عصبی مرکزی، وجود دارد.

پژوهشگران فرض می‌کنند که مکانیسم ماندگاری مغزهای باستانی ممکن است به تعاملی میان مولکول‌های درون مغز و عوامل محیطی برگردد.

برای مثال، پروتئین‌ها، لیپیدها و قندها در مغز، در حضور فلزات خاصی مانند مس که به وفور در مغز وجود دارد، ممکن است

باهم ترکیب شده و ساختارهای پلیمریزه‌شده‌ای را تشکیل دهند که پایداری را به مغز می‌بخشد.