برخی سلولهای ایمنی ممکن است عامل اصلی احساس خارش ناشی از نیش حشرات و واکنشهای آلرژیک باشند. برخی افراد پس از نیش پشه دچار خارش شدید میشوند، در حالی که دیگران این احساس را تجربه نمیکنند. تحقیقات جدید انجامشده روی موشها نشان میدهد که این تفاوت میتواند ناشی از عملکرد متفاوت سیستم ایمنی باشد.
پوست حاوی نورونهای حسی است؛ سلولهای عصبی که تغییرات محیط را حس کرده و واکنشهایی مانند درد یا خارش را ایجاد میکنند. زمانی که بدن در معرض آلرژنهایی مانند بزاق پشه قرار میگیرد، این نورونها فعال شده و خارش را تحریک میکنند. بهطور همزمان، سلولهای ایمنی نزدیک نیز فعال میشوند و باعث بروز التهاب و علائمی مانند تورم و قرمزی میگردند.
در افرادی که به طور مکرر با آلرژنها مواجه میشوند، این واکنشها میتواند منجر به التهاب مزمن شود که در نهایت حساسیت اعصاب را تغییر داده و احتمال بروز خارش را افزایش میدهد. دکتر کارولین سوکول از دانشکده پزشکی هاروارد معتقد است که اگرچه همه افراد نورونهای حسی دارند و میتوانند احساس خارش کنند، اما پاسخ سیستم ایمنی در هر فرد بهگونهای متفاوت است. این تفاوت تعیین میکند که چرا برخی افراد به آلرژنها واکنش نشان میدهند و برخی دیگر نه.
برای درک بهتر این موضوع، سوکول و تیمش آزمایشی روی موشها انجام دادند. آنها ماده شیمیایی پاپئین، که محرک خارش است، به موشها تزریق کردند. جالب اینکه موشهایی که فاقد نوع خاصی از سلولهای T به نام GD3 بودند، در مقابل این ماده واکنش خارش نشان ندادند. این پژوهش، که در مجله نیچر منتشر شد، نشان داد که سلولهای GD3 نقش مهمی در تقویت پاسخهای عصبی مرتبط با خارش دارند.
محققان سپس سلولهای GD3 را در محیط آزمایشگاهی پرورش داده و آنها را در معرض مادهای شیمیایی قرار دادند که منجر به ترشح مولکولهای سیگنالدهنده به نام سیتوکین شد. با تزریق این سیتوکینها به موشهای سالم، مشاهده شد که این مایع به خودی خود باعث خارش نمیشود، اما خارش ناشی از آلرژنهایی مثل بزاق پشه را بهشدت افزایش میدهد. این یافتهها نشان میدهد که سلولهای GD3 نقش کلیدی در تشدید خارش و پاسخهای عصبی مربوط به آلرژی دارند.
پژوهشگران با بررسی دقیق مواد شیمیایی ترشحشده از سلولهای GD3 و مقایسه آنها با سایر سلولهای ایمنی پوست دریافتند که تنها یک عامل مختص به این سلولهاست: اینترلوکین ۳. این مولکول نقش مهمی در تنظیم واکنشهای التهابی دارد.
تنها برخی نورونهای حسی به اینترلوکین ۳ پاسخ میدهند، و نورونهایی که به این ماده واکنش نشان میدهند، بیشتر مستعد ایجاد حس خارش هستند. در نتیجه، این سیتوکین به نوعی نورونها را آماده میکند تا به محرکهای آلرژیک واکنش نشان دهند. اما وقتی پژوهشگران ژنهای مرتبط با تولید اینترلوکین ۳، گیرندههای آن یا خود سلولهای GD3 را از موشها حذف کردند، دیگر واکنش آلرژیک و خارش ایجاد نشد.
با تحقیقات بیشتر، دانشمندان متوجه شدند که اینترلوکین ۳ دو مسیر سیگنالدهی مجزا را فعال میکند: یکی مرتبط با تحریک عصبی و ایجاد خارش، و دیگری مرتبط با کنترل واکنش آلرژیک در سیستم ایمنی.
دکتر کارولین سوکول توضیح میدهد که سلولهای GD3 با ترشح اینترلوکین ۳ نقشی حیاتی در تعیین آستانه حساسیت نورونهای حسی به آلرژنها دارند. این یافتهها ممکن است راهی جدید برای درمان خارشهای مزمن ایجاد کنند.
با اینکه سلولهای ایمنی موشها در این مطالعه شباهت زیادی به سلولهای ایمنی انسان دارند، سوکول تأکید میکند که بررسی واکنش سلولهای T انسان به اینترلوکین ۳ ضروری است. این دادهها برای توسعه روشهای درمان خارش و همچنین تشخیص افراد مستعد به آلرژی بسیار حیاتی خواهند بود.
نظرات کاربران