آیا حیوانات واقعاً می توانند بوی ترس را در انسان حس کنند؟

بسیاری از حیوانات حس بویایی خوبی دارند، اما آیا می توانند سیگنال های شیمیایی که نشان دهنده ترس فرد است را حس کنند؟
سوالی که طولانی‌مدت مورد بحث بوده این است که آیا حیوانات می توانند بوی ترس را در انسان حس کنند. متأسفانه، پاسخ به این سوال قدیمی به این سادگی نیست.در ادامه این مقاله از مجله علمی دانستنی نمیدونستم به این سوال که حیوانات می توانند بوی ترس را در انسان حس کنند میپردازیم با ما همراه باشید.

تحقیقات چه نظری دارند؟آیا واقعا حیوانات می توانند بوی ترس را حس کنند؟ برای یافتن ریشه این سوال، محققان تا حد زیادی حضور انسان را از شرایط آزمایش خارج کرده‌اند، زیرا حیواناتی مانند سگ‌ها به عبارات و وضعیت بدن ما پاسخ می‌دهند.

در عوض، محققان بر چگونگی واکنش حیوانات، از جمله اسب و سگ، به بوهای مختلف منتشر شده توسط انسان در تماشای ویدیوهای شاد در مقابل ترس تمرکز کرده اند.

در یک مطالعه روی اسب که در سال 2023 در ژورنال Scientific Reports منتشر شد، محققان از شرکت کنندگان خواستند یک روز کلیپ هایی از یک کمدی و روز دیگر یک فیلم ترسناک را تماشا کنند.
پس از تماشای هر ویدئو، محققان نمونه‌های عرق زیربغل بینندگان را با استفاده از پدهای پنبه‌ای جمع‌آوری کردند و از شرکت‌کنندگان خواستند تا میزان شادی یا ترس خود را در هنگام تماشای هر کلیپ گزارش دهند.

سپس، محققان دو نمونه‌ی پنبه‌ای از همان انسان را به یک اسب اختصاصی ارائه دادند تا ببینند که آیا می تواند بین بوهای تولید شده توسط انسان در زمان شادی و ناراحتی تمایز قائل شود.

طبق گفته محققان آنها در ابتدا مطمئن نبودند که اسب‌ها می‌توانند بین بوها تفاوت قائل شوند یا خیر.اما اسب‌ها بسته به اینکه با کدام نمونه پنبه‌ای روبرو شده‌ بودند به طرز متفاوتی واکنش نشان دادند .

طبق مشاهده محققان وقتی اسب ها نمونه های شادی را استشمام کردند، فقط از سوراخ بینی چپ خود استفاده کردند.این نشان می دهد که آنها از کدام قسمت مغز برای تجزیه و تحلیل بو استفاده می کنند.

در همه پستانداران، دو نیمکره مغز وظایف متفاوتی دارند و در یک زمینه احساسی، به نظر می رسد بوی حاصل از نمونه های شادی توسط اسب ها مثبت تلقی می شود.

همچنین آنها مشاهده کردند وقتی اسب‌ها به نمونه‌هایی از فیلم ترسناک داده شد، حیوانات واکنش بسیار متفاوتی نشان دادند و نه تنها نمونه را طولانی‌تر و بیشتر بو می‌کشیدند، بلکه “از هر دو بینی” برای بو کردن استفاده کردند.

با این حال، باید اشاره کرد که این لزوما به این معنی نیست که اسب ها می دانند ترس چیست. طبق نظر آنها «اینطور نیست که اسب‌ها بوی حیوان دیگری را حس کنند که حس «ترس» داشته اند.اما اکنون می‌دانیم که [اسب‌ها] می‌توانند بین بوی‌های وضعیت‌های احساسی مختلف در انسان‌ها تفاوت قائل شوند.

این موضوع یک سوال را مطرح می‌کند: انسان چه ترکیبات خاصی را در عرق خود تولید می کند که باعث تغییر در رفتار اسب ها می شود؟

محققان بر این باورند که سیگنال‌های شیمیایی، که ناشی از مواد شیمیایی تولید شده توسط حیوانات هستند و می‌توانند بر رفتار حیوان دیگر تأثیر بگذارند، می‌توانند پشت واکنش اسب‌ها باشند.

در انسان، ترکیبات متعددی در عرق وجود دارد، مانند آدرنالین یا آندروستادینون (پروتئینی شبیه به فرومون) که می تواند باعث تغییر بو در لحظات ترس شود. محققان در این مطالعه نوشتند که این ترکیبات همچنین می توانند حامل “اطلاعات احساسی” از گونه ای به گونه دیگر باشند.

در یک مطالعه که در آینده انجام خواهد شد، دانشمندان قصد دارند با انجام طیف وسیعی از آزمایش‌ها پس از استشمام نمونه‌ها، بررسی کنند که آیا استشمام ترس می‌تواند واکنش تهاجمی را در اسب‌ها ایجاد کند و چه نوع تأثیری می‌تواند از نظر احساسی روی حیوانات داشته باشد.

در واقع آنها می‌خواهند ببینند که آیا ترس واکنش‌های آنها را نسبت به آزمایش‌ها تغییر می‌دهد یا خیر.

در همین حال، در یک مطالعه در سال 2018 در ژورنال Animal Cognition، دانشمندان روی رتریورهای لابرادور( یک نژاد از سگ ها ) ازمایشی انجام دادند و  آنها موظف شدند تا پس از تماشای یک کلیپ ویدیویی ترسناک یا شاد، نمونه‌های برداشته شده از زیر بغل شرکت‌کنندگان مرد را بو کنند.

محققان نمونه را داخل جعبه ای با دهانه قرار دادند و جعبه را در یک اتاق دربسته با یک غریبه و صاحب سگ  قرار دادند.مشابه مطالعه اسب، محققان دریافتند که سگ ها بسته به اینکه بوی انسان ترسو یا شاد را استشمام کنند، واکنش متفاوتی نشان می دهند.

طبق گفته سرپرست تیم تحقیق، «وقتی سگ‌ها بوی یک فرد شاد را استشمام کردند، تعامل خود را با غریبه در اتاق افزایش دادند.
اما وقتی نمونه‌ای از کسی که ترسیده بود را بو کشیدند، سگ‌ها واکنش کاملاً متفاوتی داشتند.

وقتی آنها بوی ترس را حس می کردند، یا به سراغ صاحبشان می رفتند یا به سمت در می رفتند و سعی می کردند اتاق را ترک کنند.

نویسندگان در مطالعه خود نوشتند که محققان به نتیجه ای مشابه با دانشمندان در مطالعه اسب رسیدند: نویسندگان در مطالعه خود نوشتند: واکنش سگ ها احتمالاً به دلیل سیگنال های شیمیایی بود که نشان می دهد “ارتباط عاطفی بین گونه ها” در حال تغییر است.